Hodowla Owczarków podhalańskich

Owczarki podhalańskie najczęściej kojarzą się z górami. To właśnie tam rasa ta jest najpopularniejsza, ponieważ podhalany zostały stworzone jako psy pasterskie. Co warto wiedzieć na ich temat? Oto kompendium wiedzy na temat owczarków podhalańskich!

Owczarki podhalańskie – o rasie

Owczarek podhalański jest jedną z pięciu polskich ras psów, które zarejestrowane są w FCI – Międzynarodowej Federacji Kynologicznej. To rasa w typie psa pasterskiego, która nie podlega próbom pracy.

Najczęściej z owczarkami podhalańskimi można spotkać się na Podhalu oraz na innych górskich terenach Tatr. Od wieków pomagały one góralom w wypasaniu owiec, zapewniając ochronę przed drapieżnikami – wilkami, niedźwiedziami. Obecnie najczęściej pilnują domów i zagród, ponieważ doskonale sprawdzają się jako psy stróżujące i obronne.

Poza obszarem Tatr psy te również są popularne w górach jak Beskidy, Bieszczady czy Sudety. Ponadto spotykane są na wsiach oraz w miastach.

Owczarka podhalańskiego można rozpoznać od razu – to pies dużych rozmiarów, o charakterystycznym umaszczeniu w kolorze białym. Jego futro jest grube i puszyste, dzięki czemu zapewnia mu komfort cieplny podczas przebywania w niekorzystnych warunkach temperaturowych.

Inne nazwy owczarka podhalańskiego:

• Polski owczarek podhalański – nazwa ta stosowana jest międzynarodowo przez FCI,
• Owczarek tatrzański,
• Owczarek górski,
• Podhalan,
• Ang. Tatra Mountain sheepdog, Tatra shepherd dog,
• Niem. Polnischer Berghund.

Jak wybrać dobrą hodowlę owczarka podhalańskiego?

W Polsce działa wiele hodowli owczarka podhalańskiego. Najwięcej z nich zlokalizowanych jest na Podhalu.

Wybierając odpowiednią hodowlę, warto zwrócić uwagę na to, czy jest ona zarejestrowana w Związku Kynologicznym w Polsce. Zaleca się też odwiedzić ją osobiście, by zobaczyć, w jakich warunkach przebywają psy.

Należy wystrzegać się pseudohodowli, które są nastawione wyłącznie na zysk. Oferują one szczeniaki owczarka podhalańskiego w niższych cenach niż legalne, zarejestrowane hodowle. Gdy zależy Ci na dobru zwierząt, nie kupuj ich w pseudohodowlach!

Ile kosztuje szczeniak owczarka podhalańskiego z hodowli?

Najczęściej szczeniak owczarka podhalańskiego z zarejestrowanej hodowli kosztuje od około 2000 do 5000 złotych.

Cena zależna jest głównie od prestiżu hodowli, spełnienia wymagań we wzorcu rasy oraz od tytułów zdobytych przez dziadków i rodziców pieska.

Najlepsze hodowle owczarków podhalańskich

• Aroniowa dolina
• Amici Per Sempre
• Kumakowa Dolina
• Zagroda Owieczki
• Słoneczna Posiadłość
• Bukowa Zagroda
• Owczarki Sylwka
• Z Bystrego Wierchu
• Vallis Felicitatis
• Królewskie Wzgórze
• Z Furmańskiej Zagrody
• Z Zadymy
• Z Różanego Folwarku
• The Love in Black Eyes
• Aleksandryjski Trakt
• Luksik
• Markus
• Dolina Białej Wody
• Milmopki
• Polska Biel
• Unique Mind
• Athel Loren
• Ku Owcom

Owczarek podhalański – historia rasy

Owczarek podhalański jest przykładem starej rasy regionalnej psów, której początków badacze nie są jednak pewni.

Prawdopodobnie wywodzi się ona od dogów tybetańskich – mastifów, które następnie razem z człowiekiem przebyły drogę z Azji do Europy. Za tą teorią przemawia obecność ras podobnych do owczarka w innych krajach europejskich, w tym węgierskiego kuvasza, owczarka południoworosyjskiego, tureckiego karbasza, słowackiego czuwacza czy rumuńskiego carpatina.

Pierwsze informacje na temat białych psów pasterskich, które występowały na obszarze Podhala, sięgają XVII wieku. Stworzony w ówczesnych czasach dokument „Oeconomia ruralis et domestica” zawiera informacje dotyczące podobnych do owczarków psów, które w tym czasie służyły do obrony przed złodziejami oraz drapieżnikami ze względu na ich białą, rzucającą się w oczy szatę.

Po I wojnie światowej zainteresowanie podhalanami znacznie wzrosło. Pierwsze informacje o kontrolowanej hodowli pochodzą z 1920 roku. W 1937 roku zorganizowano pierwszą wystawę owczarków podhalańskich. Rozpoczęto także starania o rejestrację rasy w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej, lecz została ona przerwana przez okres II wojny światowej.

Po zakończeniu okresu wojennego na nowo zaczęto opracowywać wzorzec rasy, czym zajmował się Związek Kynologiczny w Polsce. Ostatecznie został on zatwierdzony przez FCI w 1967 roku, natomiast już od następnego roku zaczęły pojawiać się zarejestrowane hodowle owczarka podhalańskiego.

Opis rasy owczarek podhalański

Wzorzec rasy dla owczarka podhalańskiego zatwierdzony przez FCI wskazuje na następujące cechy wyglądu tego psa:

Sylwetka	Owczarek podhalański jest psem o zwartej oraz mocnej budowie ciała, która wskazuje na siłę oraz ruchliwość. Jego proporcje określane są jako kwadratowe, przy czym tułów u psów jest nieco krótszy niż u suk.
Tułów	Psy tej rasy mają masywny tułów, z głęboką klatką piersiową oraz nieznacznie podciągniętym brzuchem. Grzbiet jest prosty, natomiast tylna część tułowia lekko spadzista.
Kończyny	Owczarki podhalańskie mają proste, mocne i umięśnione kończyny. Ich łapy są duże, a pomiędzy opuszkami znajduje się owłosienie.
Głowa	Kształt głowy jest proporcjonalny, z lekko wypukłym profilem mózgoczaszki. Kufa ma mocny, lekko zwężający się wygląd i ma długość podobną lub nieco dłuższą od mózgoczaszki.
Nos	U podhalanów nos ma kolor czarny, jest średniej wielkości, a nozdrza są szeroko otwarte.
Uszy	Osadzenie uszu na wysokości zewnętrznego kącika oka albo nieco powyżej. Mają one kształt trójkątny, są dość grube i owłosione. Od strony wewnętrznej przylegają do głowy.
Oczy	Oczy są średniej wielkości, osadzone nieco skośnie, najczęściej w kolorze ciemnobrązowym. Obrzeża powiek mają ciemny kolor.
Ogon	Ogony u owczarków podhalańskich są długie i owłosione. Znajdują się poniżej linii grzbietu i podczas ruchu często są unoszone nad tułowiem.

Owczarek podhalański – umaszczenie psów

Wzorcowe umaszczenie sierści u owczarków podhalańskich jest białe, bez domieszek innych kolorów.

Szata jest bardzo gęsta, obfita, nieco twardawa ze względu na gruby podszerstek. W rejonie szyi znajduje się efektowna kryza, natomiast na tylnych stronach ud tak zwane portki, które mają postać długiej sierści. Bogato owłosiony jest też ogon.

Włosie owczarków jest bogate w lanolinę – naturalny tłuszcz, który zabezpiecza przed chłodem, wilgocią, zabrudzeniami oraz insektami. Dzięki niej szata tych psów ma właściwości samoczyszczące.

Owczarek podhalański wymienia futro. Wymiana owłosienia następuje najczęściej dwa razu do roku – na wiosnę oraz na zimę, dlatego warto pamiętać o tym, że w tym czasie psy te mocno linieją. Co ciekawe, dawniej z wyczesywanej sierści przygotowywano przędzę do produkcji ciepłych skarpetek i swetrów.

Waga i wielkość owczarka podhalańskiego

Wymiary owczarka podhalańskiego są zależne od płci:

• Pies – wysokość do 65-70 cm, masa do 50 kg,
• Suka – wysokość do 60-65 cm, masa do 45 kg.

Charakter owczarków podhalańskich. Czy dużo szczekają?

We wzorcu owczarek podhalański opisywany jest jako pies o spokojnym temperamencie, który jest inteligentny, sprytny, wytrwały i czujny.

Warto jednak pamiętać o tym, że psy te hodowano głównie jako pasterskie oraz jako obronne, dlatego nie są one zbyt ufne w stosunku do innych zwierząt oraz do obcych ludzi. Mocno przywiązują się do swoich opiekunów, a także do miejsca, w którym przebywają. Mają opiekuńczy instynkt, są troskliwe, dlatego sprawdzają się jako psy rodzinne, gdy poddane będą prawidłowej socjalizacji.

Trzeba też wziąć pod uwagę fakt, że owczarki podhalańskie mają tendencję do bycia upartymi, co może powodować trudności w ich szkoleniu oraz w reagowaniu na komendy.

Owczarki nie są też psami zbyt hałaśliwymi, dlatego nie szczekają niepotrzebnie. Jednak są bardzo czujne, więc wtedy, gdy zauważą coś niepokojącego, mogą natychmiast ostrzec o tym właściciela swoim donośnym głosem.

Pielęgnacja owczarka podhalańskiego

Podhalan nie wymaga wytężonej pielęgnacji ze strony właściciela. Warto jednak pamiętać o tym, że do podstawowych czynności higienicznych warto przyzwyczajać już najmłodsze psy, aby potem można było przeprowadzać je z łatwością.

Owczarek podhalański – podstawowe zalecenia pielęgnacyjne:

• Szczotkowanie sierści – zalecane 1-2 razy w tygodniu lub rzadziej zależnie od potrzeb. Sierść szczotkuje się za pomocą szczotki drucianej, zgrzebła albo szczotki z naturalnego włosia – proces ten należy prowadzić na mokro, najlepiej za pomocą preparatów ułatwiających rozczesywanie, aby nie połamać włosia i nie doprowadzić do jego elektryzowania. Do rozcinania kołtunów można zastosować filcak z żyletką.
• Kąpiel – owczarka podhalańskiego należy kąpać tylko w razie potrzeby, ponieważ jego szata ma właściwości samoczyszczące. Przed kąpielą najlepiej rozczesać włosie. Do kąpieli zalecane są szampony do białej sierści, które poprawiają jej blask.
• Higiena oczu i uszu – w razie potrzeby, za pomocą dedykowanych preparatów.
• Higiena jamy ustnej – zaleca się gryzaki dentystyczne, które zmniejszają ryzyko tworzenia się kamienia nazębnego. Do wyboru są gryzaki ze skóry, uszu, racic.

Owczarek podhalański – karmienie

Pod względem diety owczarki podhalańskie nie są zbyt wymagającymi psami. Nie oznacza to jednak, że ich dieta nie musi być zbilansowana.

Karma dla owczarka podhalańskiego powinna zawierać w składzie kluczowe składniki odżywcze – białka, tłuszcze i węglowodany, a także dodatek witamin, minerałów i innych składników aktywnych ważnych dla zdrowia.

Zaleca się podawanie suchej i mokrej karmy dla psów ras dużych albo karmy uniwersalnej. Wybierając karmy dla owczarka podhalańskiego, należy postawić na te od sprawdzonych producentów, najlepiej bezzbożowe. Karmę dobiera się zależnie od wieku psa – dostępne są karmy dla szczeniąt i dorosłych osobników.

Właściciele podhalanów mogą także zdecydować się na dietę BARF (Biologically Appropriate Raw Food), która ma na celu odwzorowanie naturalnego sposobu żywienia się zwierząt. Bazuje ona na mięsach, podrobach, warzywach, źródłach węglowodanów jak ryż i wymaga stosowania dodatkowych suplementów. Jest ona bardziej czasochłonna i droższa, zwłaszcza wtedy, gdy posiłki przygotowywane są samodzielnie.

Owczarka podhalańskiego najlepiej karmić 2-3 razy na dzień, zgodnie z zaleceniami znajdującymi się na opakowaniu karmy lub indywidualnie wyliczonymi porcjami w diecie BARF. Karmy nie zaleca się podawać przed wysiłkiem fizycznym.

W okresie linienia warto także podawać psu suplementy żywieniowe zawierające kwasy tłuszczowe omega-3 oraz omega-6, które dbają o włosie. U starszych psów można też stosować suplementy na stawy.

Należy też pamiętać o tym, by pies miał ciągły dostęp do świeżej wody.

Szkolenie i wychowanie owczarków podhalańskich

Owczarki podhalańskie to psy, które są wytrwałe, samodzielne, lecz też uparte, dlatego ich wychowanie może być wymagające.

Socjalizacja powinna rozpocząć się jak najwcześniej. Pies powinien poznać wtedy swojego nowego właściciela, innych ludzi i zwierzęta w jego otoczeniu, a także miejsca, w których ma przebywać.

Należy pamiętać o tym, by podczas wychowywania owczarka nie stosować kar fizycznych oraz przymusu, ponieważ mogą one wywołać u psa nieufność, a nawet ataki agresji. Szkolenie najlepiej prowadzić techniką nagród.

W przypadku problemów z wychowaniem można zdecydować się na pomoc sprawdzonych szkół tresury psów.

Owczarek podhalański – ile żyje?

Długość życia owczarka podhalańskiego to najczęściej około 12 lat. Żyją one przeciętnie dłużej od innych psów ras dużych.

Najczęstsze choroby u owczarka podhalańskiego

Owczarki podhalańskie to psy podatne na niektóre schorzenia. Najczęściej diagnozowane są u nich dolegliwości jak:

• Dysplazja stawów – dotyczy stawów łokciowych oraz biodrowych,
• Skręt żołądka oraz rozszerzenie żołądka,
• Podwinięcie powiek (entropium) lub wywinięcie powiek (ektropium),
• Zapalenie ucha – wynikające z jego zabrudzenia, rozwoju drobnoustrojów,
• Alergie pokarmowe – wymagane jest dobranie odpowiedniej diety.

Jakie wymagania ma owczarek podhalański i ile potrzebuje ruchu?

Panuje przekonanie, że owczarek podhalański źle czuje się z dala od gór, jednak w rzeczywistości nie ma przeciwwskazań do tego, by żył on także na nizinach.

Owczarek podhalański nie jest psem wymagającym, lecz warto pamiętać o tym, że potrzebuje on dużo ruchu. Właśnie dlatego na przedstawiciela tej rasy warto zdecydować się wtedy, gdy dysponuje się domem z dużym ogrodem i ma się czas na regularne spacery.

Nie zaleca się zatem wybierania owczarka podhalańskiego jako psa do mieszkania, ponieważ będzie to niekorzystnie wpływało na jego kondycję fizyczną oraz na stan psychiczny.

Czy owczarki podhalańskie tolerują inne zwierzęta i dzieci?

Podhalan nie jest rasą groźną, lecz może on reagować szczekaniem na obce osoby i zwierzęta jak inne psy, koty. Dobrze ułożony owczarek nie powinien jednak wykazywać agresji, zwłaszcza wtedy, gdy przyzwyczajany był do obecności innych osób, w tym dzieci oraz zwierząt już od młodości.

Warto pamiętać, że suki owczarka podhalańskiego są łagodniejsze od psów.

Owczarek podhalański – zalety i wady rasy

Przed zdecydowaniem się na psa tej rasy warto rozważyć jej zalety i wady. Jaki jest owczarek podhalański?

Zalety owczarka podhalańskiego

• Przywiązuje się do właściciela i rodziny,
• Opiekuńczy względem dzieci,
• Skuteczny pies stróżujący i obronny,
• Ma spokojny charakter,
• Odporny na chłody.

Wady owczarka podhalańskiego

• Samodzielny, uparty i niezależny,
• Trudny w szkoleniu,
• Wymaga przestrzeni – nie nadaje się do mieszkania,
• Dużo linieje i wymaga regularnego czesania,
• Bez właściwego wychowania może być agresywny.